KNF Namiesza w Hipotekach? Efektem Może Być Mniejsza Zdolność i Droższy Kredyt
Nowe Rekomendacje KNF
KNF ma za zadanie dbać o stabilność, bezpieczeństwo oraz przejrzystość rynku finansowego. W ramach tego celu wydaje różne rekomendacje dla sektora bankowego. Jednym z ostatnich pomysłów, który wzbudził kontrowersje wśród bankowców, jest rekomendacja dotycząca Wskaźnika Długoterminowego Finansowania (WFD).
Zakaz Finansowania Długoterminowych Hipotek Krótkoterminowymi Depozytami
Rekomendacja WFD, skierowana do konsultacji w kwietniu, zakończyła się w czerwcu. Udział w konsultacjach brały m.in. Ministerstwo Finansów, Narodowy Bank Polski, Bankowy Fundusz Gwarancyjny oraz Związek Banków Polskich. KNF nie publikuje opinii tych instytucji, ale z informacji Wyborcza.biz wynika, że bankowcy są przeciwni nowej rekomendacji.
KNF chce, aby długoterminowe kredyty mieszkaniowe nie były finansowane wyłącznie krótkoterminowymi depozytami klientów. Zmiana ta wynika z rosnącego udziału kredytów hipotecznych z okresowo stałym oprocentowaniem, które narażają banki na ryzyko stopy procentowej. Rzecznik KNF, Jacek Barszczewski, tłumaczy, że nagły odpływ depozytów, nawet tych uznawanych za stabilne, może wystawić banki na ryzyko, którego nie będą w stanie zatrzymać podnoszeniem oprocentowania depozytów.
Wzrost Wskaźnika Długoterminowego Finansowania
Zgodnie z projektem rekomendacji WFD, banki miałyby utrzymywać wskaźnik WFD na poziomie co najmniej 40% do końca 2025 roku, a w kolejnym roku poziom ten miałby wzrosnąć do 50%. Rozwiązaniem problemu miała być emisja listów zastawnych, lecz bankowcy uważają, że zyskają na tym jedynie duże europejskie fundusze inwestycyjne.
Szacuje się, że popyt na krajowym rynku listów zastawnych wyniesie maksymalnie 4 mld zł rocznie, podczas gdy potrzeby sektora bankowego mogą sięgnąć nawet 180 mld zł do 2029 roku i 647 mld zł w latach 2024-2033. Krajowe instytucje mogą kupić listy zastawne banków za maksymalnie 40 mld zł.
Ryzyko Wzajemnego Zakażenia i Wyższe Koszty
Część emisji listów zastawnych prawdopodobnie obejmą wzajemnie polskie banki, co grozi wzrostem ryzyka wzajemnego zakażenia banków w przypadku trudności jednego z nich. Pozostała część emisji trafi na rynki zagraniczne, co zwiększy koszty finansowania oraz ryzyko walutowe. Koszty emisji na europejskich rynkach mogą obniżyć marżę odsetkową banków o ponad 40 punktów bazowych, a zyski o około 13%.
Zmiany w Strukturze Kredytów Hipotecznych
Przewodniczący KNF, Jacek Jastrzębski, przypomina, że do około 2019 roku kredyty hipoteczne w Polsce były oparte na zmiennej stopie procentowej. Kredytobiorcy korzystali na tym, ponieważ stopy procentowe spadały, co czyniło stałe oprocentowanie nieatrakcyjnym. Model ten utrwalił się z powodu długotrwałego trendu obniżania stóp procentowych.
Popularność hipotek ze stałym oprocentowaniem wzrosła w wyniku serii podwyżek stóp procentowych. W IV kwartale 2023 roku kredyty ze stałym oprocentowaniem stanowiły ponad 80% sprzedaży, podczas gdy w 2021 roku było to zaledwie 5%. Warto jednak zaznaczyć, że duży udział w tym miały kredyty z programu "Bezpieczny kredyt 2%".
Mniejsza Zdolność Kredytowa i Wyższe Koszty
Eksperci przewidują, że nowe regulacje KNF mogą skutkować mniejszą zdolnością kredytową dla wielu kredytobiorców. Ci, którzy uzyskają kredyt, mogą nie dostać go w oczekiwanej wysokości i z pewnością zapłacą więcej. Zmiany te mogą znacząco wpłynąć na dostępność i koszt kredytów hipotecznych w Polsce, co budzi obawy zarówno wśród bankowców, jak i potencjalnych kredytobiorców.